Wat zijn BIC, SWIFT en IBAN?

Wanneer we in het verleden een betaling wensten over te maken hadden we daarvoor vaak alleen nood aan een rekeningnummer. Vandaag de dag is het zo dat je bij het uitvoeren van een betaling geconfronteerd kan worden met tal van uiteenlopende termen. Het gaat hierbij concreet om:

  • BIC;
  • SWIFT;
  • IBAN; 

Op zich zal bij het merendeel van de mensen wel bekend zijn hoe het uitvoeren van een overschrijving vandaag de dag in zijn werk gaat. Dit gezegd hebbende is er ook de nodige verwarring ontstaan omtrent het gebruik van BIC of SWIFT. Over het algemeen blijkt het immers niet langer noodzakelijk te zijn om deze te vermelden, maar er blijken wel degelijk uitzonderingen te zijn. Alles wat je over deze drie bancaire codes moet weten ontdek je op deze pagina!

Wat zijn de BIC en SWIFT codes?

De BIC- of SWIFT-code vormt een ontzettend belangrijk gegeven op de financiële markt. Dit in het bijzonder bij het uitvoeren van internationale transacties tussen banken en financiële instellingen. De functie van de beide codes is eenvoudig, ze worden immers beiden gebruikt om de ontvangende bank binnen een geldtransactie te identificeren.

Ondanks het feit dat hier in de praktijk vaak nog steeds anders over wordt gedacht verschillen beide codes doorgaans niet of nauwelijks ten opzichte van elkaar. Hun functie is dan ook gewoon dezelfde. 

Opmerkelijk is wel dat de lengte van de BIC- en SWIFT-codes in de praktijk kunnen verschillen. Voor allebei de codes geldt dan ook dat ze over een lengte kunnen beschikken van 8 tot 11 tekens. Het is in principe aan de bank waar je gebruik van maakt om te bepalen welke aanduiding zij hanteren, hetzij BIC, hetzij SWIFT. 

Hoe is de BIC of SWIFT code opgebouwd? 

Voor de BIC en SWIFT codes geldt dat ze beiden als functie hebben om dienst te doen als identificatiemiddel voor de bank waar je gebruik van gaat maken. Voor beide codes geldt bovendien dat ze in de praktijk altijd over hetzelfde formaat beschikken, namelijk ‘AAAABBCCXXX’. We begrijpen best dat dit een beetje verwarrend kan zijn. Laat ons daarom even de verschillende onderdelen van deze codes nader toelichten: 

  • AAAA staat voor een 4-letter bank code die vaak verwijst naar de naam van de bank; 
  • BB is een 2-letterige landcode welke het thuisland van de bank duidelijk maakt; 
  • CC is een 2-letterige locatiecode die verwijst naar de locatie van het hoofdkantoor van de bank;
  • XXX is het enige optionele onderdeel van de BIC of SWIFT code die kan verwijzen naar een specifiek soort bank;

Het is dus vooral belangrijk om in het achterhoofd te houden dat de BIC en SWIFT codes steeds verschillen afhankelijk van de bank in kwestie waar je geld naar wenst te versturen of op wenst te ontvangen. 

Wanneer is het gebruik van BIC of SWIFT nog vereist?

Toen internetbankieren haar opmars maakte werd meteen duidelijk dat je bij het uitvoeren van een bepaalde transactie altijd twee nummers ter vervanging van het klassieke rekeningnummer moest aangeven. Het ging hierbij concreet om:

  • De IBAN (wat vroeger gewoon het rekeningnummer was);
  • De BIC of SWIFT code; 

Vandaag de dag is het bij het uitvoeren van zowel nationale als verschillende internationale transacties niet langer een vereiste om de BIC of SWIFT code te vermelden. Zolang je een betaling uitvoert binnen de zogenaamde SEPA-zone is deze code immers niet langer vereist. Zowat alle eurolanden vallen onder deze zone met op moment van schrijven Montenegro en Kosovo als enige uitzonderingen.

Let op! Voor een aantal Europese landen geldt dat ze wel binnen de SEPA-zone vallen, maar over een andere munteenheid beschikken dan de euro.

Voorbeelden van bovenstaande landen zijn op moment van schrijven Noorwegen en Zwitserland. Omdat zij een andere munteenheid hanteren dient er bij het uitvoeren van een overschrijving naar deze landen wel degelijk alsnog een BIC of SWIFT code te worden aangegeven. Dit omdat de euro’s die je verstuurt alsnog moeten worden omgezet in de lokale munteenheid van het land in kwestie. 

Waar kan je de BIC, SWIFT en IBAN codes terugvinden?

Wil je internationale transacties kunnen ontvangen op jouw bankrekening? Dan is het belangrijk om te weten waar je alle vereiste codes precies terug kan vinden. Doorgaans is het zo dat zowel de BIC of SWIFT als de IBAN teruggevonden kunnen worden op:

  • De voor- en / of achterzijde van je bankkaart;
  • De website van de bank;

Zijn de codes voor jou toch niet helemaal duidelijk en wil je niets aan het toeval overlaten? Dan spreekt het voor zich dat je ook altijd over de mogelijkheid beschikt om even contact op te nemen met de bank waarbij je bent aangesloten. Ook zij kunnen je deze codes meedelen.  

Wat is een IBAN-nummer?

De term IBAN vormt eigenlijk de afkorting voor ‘International Bank Account Number’. Het betreft hier een individueel rekeningnummer dat werd ingevoerd in het jaar 2007. Vanaf dat moment heeft het aldus het vroegere, nationale rekeningnummer vervangen. Voor IBAN geldt dat ze voornamelijk in het leven werd geroepen om het uitvoeren van internationale transacties binnen de SEPA-zone te vereenvoudigen en vlotter te kunnen doen verlopen. 

Voor de IBAN-nummer geldt dus dat ze altijd uniek is aan de bankrekening in kwestie. In eerste instantie was er sprake van Belgische IBAN-nummers die bestonden uit 12 tekens, maar ondertussen zijn er dat 16 geworden. In principe is het zo dat Belgische IBAN-nummers steeds bestaan uit de letters ‘BE’ gevolgd door 14 cijfers. Dat is overigens niet overal het geval. In Nederland is het bijvoorbeeld zo dat de opbouw er anders uitziet. Daar bestaat het IBAN-nummer uit de landcode gevolg door een controlegetal, de bankcode en het rekeningnummer.

Let op de kosten bij BIC of SWIFT transacties!

Voor het uitvoeren van bankoverschrijvingen binnen de eurozone is het gebruik van BIC of SWIFT dus niet langer vereist. Moet je deze codes bij het uitvoeren van een andere internationale transactie wel aangeven? Dan is het van belang om er bij stil te blijven staan dat hier doorgaans altijd bepaalde kosten aan verbonden zijn. Het gaat hierbij dan onder meer om:

  • De vergoeding voor het verwerken van de transactie;
  • Mogelijke extra administratiekosten; 

De voornaamste reden waarom er kosten voor het uitvoeren van een dergelijke transactie in rekening worden gebracht heeft vooral te maken met het feit dat er een omzetting moet gebeuren van euro in de munteenheid van de bank waar het geld naar wordt verzonden. Hierbij moet onder meer ook rekening worden gehouden met de actuele wisselkoers. 

Aan het gebruik van een IBAN-nummer zijn uiteraard geen speciale kosten verbonden. 

Laatst bijgewerkt op 31 augustus 2024 door Jan van Hamme.