De staatsbon is een beleggingsproduct dat sterke gelijkenissen vertoont met een obligatie. Voor beiden geldt dat ze (in België althans) uitgegeven worden in euro en over een jaarlijkse vaste coupon beschikken. De zogenaamde zero coupon obligatie uiteraard even daar gelaten.
In tegenstelling tot een standaard obligatie is het echter zo dat de staatsbon wordt uitgegeven door de Belgische staat. Met andere woorden, je kiest er als belegger deze keer niet voor om geld te lenen aan een onderneming, maar wel aan de Belgische staat. Dat brengt zowel voor- als nadelen met zich mee. Alles wat je over de staatsbon moet weten ontdek je op deze pagina!
Inhoudsopgave
Wat is de staatsbon precies?
De staatsbon is aldus een obligatie met een vaste, jaarlijkse couponrente die wordt uitgegeven door de Belgische staat. Zo’n uitgifte vindt in principe vier keer per jaar plaats, namelijk:
- In de maand maart;
- In de maand juni;
- In de maand september;
- In de maand december;
De vier uitgaves gebeuren op de primaire markt waarna ze het hele jaar door verhandeld kan worden op de secundaire markt. Dit beleggingsproduct richt zich op particuliere beleggers en kan beschikken over een uiteenlopende looptijd. De looptijden bedragen doorgaans:
- 5 jaar;
- 8 jaar;
- 10 jaar;
In bepaalde gevallen is het mogelijk dat de Belgische staat ervoor kiest om extra schuldbewijzen uit te geven, bijvoorbeeld met een looptijd van slechts 1 of 2 jaar. Welke looptijden er daadwerkelijk beschikbaar zijn kan dus verschillen afhankelijk van de uitgifte waarvan sprake is.
Waar kan je de staatsbon kopen?
Wil je graag een staatsbon kopen? Dan zal je vast kunnen stellen dat je hiervoor terecht kan bij zowat alle bekende banken en financiële instellingen in België. Je moet er wel rekening mee houden dat verschillende van deze banken hier (extra) kosten voor in rekening brengen.
Omwille van bovenstaande kiezen het merendeel van de particuliere beleggers ervoor om in te tekenen via de website van de overheid. In principe is dit ook de beste optie. Op deze manier de staatsbon kopen brengt immers geen extra kosten met zich mee.
Vanaf welk bedrag kan je instappen?
De staatsbon staat erom bekend een zeer toegankelijke belegging te zijn. Dat is ook logisch, want het spreekt voor zich dat de Belgische staat zoveel mogelijk particuliere beleggers moet zien te overhalen om haar staatsbon te kopen. Omwille van deze reden is het reeds mogelijk om dit te doen vanaf een bedrag van slechts 100 euro. Let wel, je dient telkens te investeren met een veelvoud van 100. Dit betekent dat je alleen kan beleggen voor 100 euro, 200 euro, 300 euro, etc.
Met welke kosten dien je rekening te houden?
Het is bij een staatsbon kopen via een bank dus zo dat je geconfronteerd kan worden met bepaalde kosten. Hoe hoog deze kosten precies zijn gelegen is afhankelijk van de financiële instelling waarbij je gaat beleggen. De kosten waar je aandachtig voor moet zijn, zijn alvast:
- Eventuele inschrijvingskosten;
- Transactiekosten bij een verkoop voor de eindvervaldag;
- Een eventueel bewaarloon;
Buiten de bovenstaande kosten is er ook nog sprake van een zogenaamde distributievergoeding. Dat is echter een vergoeding die de financiële instelling ontvangt van de Belgische staat. Hier hoef je, je dus als particuliere belegger niets van aan te trekken. Omdat lang niet elke bank dezelfde kosten in rekening brengt bij een staatsbon kopen spreekt het voor zich dat op dit vlak even een vergelijking uitvoeren altijd een interessante keuze is. Op die manier voorkom je immers dat je nodeloos teveel kosten betaalt.
Roerende voorheffing op de staatsbon
Bij een staatsbon kopen is het tevens niet onbelangrijk om er bij stil te blijven staan dat er sprake is van een bepaalde belasting op het rendement dat je ontvangt. Die belasting noemen we de roerende voorheffing. In principe is het zo dat je als belegger in de Belgische staatsbon altijd rekening moet houden met een verschuldigde roerende voorheffing van 30 procent op het rendement dat je hebt weten te realiseren. Let wel, ook dit is niet altijd het geval.
De staatsbon die werd uitgegeven in de tweede jaarhelft van 2023 kende bijvoorbeeld slechts een roerende voorheffing van 15 procent. Dit deed de overheid om het voor particuliere beleggers nog aantrekkelijker te maken om in de staatsbon te beleggen. Dat doel werd ook bereikt, want de uitgifte was een zeer groot succes.
Waarom zou je de staatsbon kopen?
De Belgische staatsbon kopen zorgt ervoor dat je kan rekenen op een aantal niet onbelangrijke voordelen. De belangrijkste voordelen waar je op kan rekenen zijn de onderstaande:
- Je geniet van een vaste, jaarlijkse coupon in euro;
- Op de eindvervaldag ontvang je een 100% terugbetaling van je initiële inleg;
- De staatsbon kan elke bankwerkdag verkocht worden op de secundaire markt;
Naast bovenstaande spreekt het voor zich dat de Belgische staatsbon kopen er eveneens voor zorgt dat je kiest voor een zeer veilig beleggingsproduct. De enige situatie waarin je het belegde kapitaal niet terug zal ontvangen is wanneer de Belgische staat failliet gaat of wanneer de staat verzaakt om aan haar (terug)betalingsverplichtingen te voldoen. Die kans is bijzonder klein.
Met welke risico’s dien je rekening te houden?
Ondanks het feit dat de staatsbon kopen dus duidelijk slechts een beperkt aantal risico’s met zich meebrengt dien je er wel rekening mee te houden dat het een vorm van beleggen is en blijft. Met andere woorden, er zijn wel degelijk bepaalde risico’s aan verbonden. Denk hierbij aan:
- Het kredietrisico;
- Het marktrisico;
- Een liquiditeitsrisico;
Het belangrijkste risico schuilt eigenlijk in de situatie waarin je jouw aangekochte staatsbons vroeger wenst te verkopen dan de eindvervaldag. In dat geval moet dat gebeuren tegen de op dat ogenblik geldende marktprijs. In deze situatie is het wel degelijk mogelijk dat je geconfronteerd wordt met een bepaalde minwaarde ten opzichte van de nominale waarde. Let hier dus voor op.
Faillissement of wanbetaling van de Belgische overheid
Het tweede belangrijkste risico schuilt in een mogelijks faillissement of een mogelijke wanbetaling van de Belgische overheid. Het spreekt voor zich dat dit risico nooit helemaal uit te sluiten valt, maar de kans dat dit zal gebeuren is wel bijzonder klein. De kans dat de overheid failliet gaat is uiteraard ook een stuk kleiner dan dat een bedrijf verplicht wordt om de boeken neer te leggen. Hoe dan ook blijft dit een risico om rekening mee te houden.
Conclusie, is de staatsbon interessant of niet?
Een goed gediversifieerde beleggingsportefeuille bestaat (uiteraard) uit verschillende soorten beleggingsproducten. Het is daarbij altijd een goed idee om een bepaalde balans te vinden tussen meer risicovolle beleggingsproducten enerzijds en defensievere beleggingen anderzijds.
De staatsbon staat erom bekend één van de meest betrouwbare beleggingen te zijn op de Belgische markt en dat hoeft zeker niet te verbazen. De kans dat de Belgische staat verzuimt om aan haar (terug)betalingsverplichtingen te voldoen is namelijk uiteraard ontzettend klein. Bovendien is het tevens zo dat de jaarlijkse couponrente is vastgesteld wat betekent dat het rendement dat je kan verwachten (min of meer) vast staat. Let wel, ben je genoodzaakt om voor de eindvervaldag je staatsbon te verkopen? Dan kan je wel degelijk geconfronteerd worden met een minwaarde. Hier dien je, je als belegger uiteraard wel van bewust te zijn.
In ieder geval, ben je op zoek naar een vrij defensief beleggingsproduct en heb je vertrouwen in de solvabiliteit van de Belgische staat op zowel de korte als lange(re) termijn? Dan kan de Belgische staatsbon kopen mogelijks het overwegen waard zijn.
Laatst bijgewerkt op 4 januari 2025 door Jan van Hamme.